Hondakinen prebentzioa

Etxeko hondakinak birziklatzeko kanpaina

Etxeko hondakinak gure etxeetan sortzen ditugun askotariko materialen nahasketa dira. Hondakin multzo hau oinarrizko elementuetan hasten da eta elementu konplexuenetan amaitzen, eta gainera, kontsumo-gizartearekin dugun harremanaren berri ematen du. Izan ere, gure etxeetan baztertzen ditugun produktuen, paperen, kartoien, erabili eta botatzeko produktuen eta bestelako objektuen ontziak hondakin-sare honen parte dira.

Hori dela eta, hondakin hauen kudeaketa egokia egitea funtsezkoa da ingurumen-inpaktua arintzeko; izan ere, hau ez egiteak hainbat inpaktu sor ditzake, hala nola,  baliabide naturalak agortzea, lurzorua eta ura kutsatzea eta berotegi efektuko gasak sortzea. 

Etxeko hondakinak birziklatzea

Esan bezala, garrantzitsua da etxeko hondakinak birziklatzea, ontzietatik hasi eta janari-hondarretaraino, izan ere, hauetako bakoitzak bere helmuga du, eta hauek ondo sailkatzen ikastea da birziklatze eraginkorrerako gakoa.

HONDAKIN BIRZIKLAGARRIAK

Hondakin birziklagarriak, baztertu ondoren, produktu berrietan berrerabil eta eralda daitezkeen materialak dira, baliabide naturalak kontsumitzeko beharra murriztuz eta ingurumen-inpaktua murriztuz. Material horiek behar bezala sailkatzea eta birziklatzea funtsezkoa da ekonomia zirkular eta iraunkorra sustatzeko. Hauek dira hondakin birziklagarrien mota ohikoenak:

  1. Papera eta kartoia: Egunkariak, aldizkariak, kartoizko kutxak, gutun-azalak eta bulegoko papera.
  1. Plastikoak: Edari-botilak, elikagai-ontziak eta plastikozko poltsak adibide arruntak dira.
  2. Metalak: Aluminiozko eta altzairuzko latak barne hartzen ditu, hala nola freskagarriak, kontserbak eta aerosolak.
  1. Beira: Beirazko botilak eta flaskoak hainbat aldiz birzikla daitezke, purutasuna edo kalitatea galdu gabe.

HONDAKIN ORGANIKOAK

Hondakin organikoak material konpostagarriak dira, funtsean, gai biodegradagarrien konposatuak dira. Hala nola, fruta eta barazkien hondarrak, haragi eta arrainarenak, arrautza, itsaski eta fruitu lehorren oskolak, bestelako janari-hondarrak, kafe eta infusio hondarrak, kortxozko tapoiak, pospoloak eta zerrautsa, sukaldeko papera eta ezpainzapi zikinak, eta lorezaintzako hondakin txikiak. Konpostatzeak hondakinak gutxitzeaz gain, lurra elikatzeko ongarria ere sortzen du.

HONDAKIN EZ-BIRZIKLAGARRIAK

Birziklagarriak ez diren hondakinak, konposizioagatik, kutsaduragatik edo teknologia egokirik ez izateagatik, berrerabiltzeko edo produktu berrietan eraldatzeko prozesatu ezin diren materialak dira. Hondakin horien kudeaketa egokia funtsezkoa da ingurumenean eta giza osasunean duten eragina murrizteko. Hauek dira birziklagarriak ez diren hondakin mota ohikoenetako batzuk:

  1. Plastiko batzuk: Hala nola poliestireno hedatua (EPS) edo erabilera bakarreko plastiko batzuk.
  1. Produktu kimikoak eta horien ontziak: Pinturak, disolbatzaileak, pestizidak eta beste produktu kimiko batzuk.
  1. Pixoihalak eta higiene pertsonaleko produktuak
  2. Zikindutako papera eta kartoia.

HONDAKIN ARRISKUTSUAK

Hondakin berezi edo arriskutsuak, bere propietate kimiko, fisiko edo biologikoengatik, behar bezala kudeatzen ez badira giza osasunerako edo ingurumenerako arrisku esanguratsua izan dezaketenak dira. Produktu sorta zabala dute, eta horietako asko eguneroko bizitzan erabiltzen dira. Hona hemen adibide batzuk:

  1. Bateriak eta metagailuak
  2. Gailu elektronikoak: hala nola telefono mugikorrak, ordenagailuak eta telebistak.
  3. Olioak (begetalak, motorrekoak, etab)
  4. Produktu kimikoak

Urola kostako datuak

Urola Kostako 2023ko hiri hondakinen bilketari buruzko datuak erreparatuz, hauek dira lortutako datuak:

  1. Organikoa: 4.485.285,29 kg jasotzen dira guztira urtean Urola Kostan eta 100,81kg/biztanle/urtean.
  2. Papera eta kartoia: 2.591.040,17 kg jasotzen dira guztira urtean Urola Kostan eta 58,24 kg/biztanle/urtean.
  3. Ontzi arinak: 2.165.730,27 kg jasotzen dira guztira urtean Urola Kostan eta 48,68 kg/biztanle/urtean.
  4. Beira: 2.047.104 kg jasotzen dira guztira urtean Urola Kostan eta 46,01 kg/biztanle/urtean.
  5. Errefusa: 7.376.240,26 kg jasotzen dira guztira urtean Urola Kostan eta 165,79 kg/biztanle/urtean.

Datu hauek erreparatuz, ikus daiteke pertsonako urtean gehien jasotzen den hondakin mota errefusa dela. Aldiz, errefusa birzikla ezin daitezkeen materialez dago osatua, eta beraz, materialik gehienak birzikla daitezkeenez, datu honek askoz ere baxuagoa izan beharko luke. Beraz, hemen argi ikusten da kanpaina honen garrantzia eta hondakinak etxean ondo birziklatzeak duen garrantzia.

Kanpainaren jarduerak

Kanpainan zehar hainbat jarduera egingo dira Urola Kostako Udal Elkarteak arlo honetan ezarritako helburuak lortzeko. Jarduera hauek herritarrei zuzenduak egongo dira, eta hiru motatako jarduerak aurreikusten dira:

  1. Asebetetze inkesta: Honen helburua, erabiltzaileek hondakinen bilketa sistemaren inguruko asebetetze maila zehaztea, hondakinen kudeaketari buruzko ezagutzak aztertzea eta zerbitzuak izan ditzakeen gorabeherak, hobetu beharreko arloak eta iradokizunak zehaztea izango da. (Inkesta betezeko sakatu hemen)

  2. Zozketa: Inkestan parte-hartzea sustatzeko, zozketa egingo da inkesta betetzen duten parte-hartzaile guztien artean.
  3. Kamioietarako binilo berrien diseinua